Toffa I

Tso Wikipedia
Fia Toffa le ƒe 1890 me

Fia Toffa I (1850-1908) nye Hogbonu, alo Ajase, fiaɖuƒea ƒe dziɖula. Hogbonu nye Benin ƒe nuto aɖe si woyɔna egbea be Porto-Novo.

Esi wòva zu dziɖula le ƒe 1874 me la, exɔ ŋkɔ le eƒe nuwɔwɔ faa kple nuwɔwɔ aduadu kple dutanyigbadziɖulawo ta. Ede dzi ƒo na eƒe dɔwɔlawo be woade Franseawo ƒe sukuwo be woaxɔ ɣetoɖoƒetɔwo ƒe hehe eye wòɖe mɔ ɖe Islam kple Kristotɔnyenye hã ŋu be woage ɖe dukɔa me eye woanɔ anyi ɖekae kple subɔsubɔha siwo tso blemakɔnu abe Orisa ene.[1] Gake nubabla si nɔ Toffa I kple Abomey-fiawo dome la medze edzi gbeɖe o.[2] Toffa ƒe kpememe aɖe le Porto-Novo.

Nyatakaka siawo tsoƒewo[trɔ asi le eŋu | trɔ asi le etsoƒe ŋu]

  1. "100th anniversary of the death of King Toffa I (1874-1908)". UNESCO. Retrieved 14 June 2011. 
  2. Claffey, Patrick (2007). Christian churches in Dahomey-Benin: a study of their socio-political role. BRILL. pp. 126–. ISBN 978-90-04-15572-5. Retrieved 15 June 2011.